کشیدگی و پارگی تاندون آشیل

کشیدگی و پارگی تاندون آشیل

پارگی تاندون آشیل چیست؟

بهترین راه درمان پارگی تاندون آشیل چیست؟

مدت زمان ترمیم تاندون آشیل چقدر است؟

تاندون آشیل که در میان بسیاری از مردم به نام زردپی شناخته شده است یکی از قوی ترین تاندون های بدن می باشد این تاندون در عضلات پشت ساق و مچ پا (گاستروکنمیوس و سولئوس ) را به پاشنه پا متصل می کند.

وظیفه اصلی این تاندون خم کردن و فلکشن مچ پا و ایجاد توانایی ایستادن در روی پنجه برای فرد میباشد. تاندون آشیل یا همان زردپی یکی از تاندون های بسیار مهم بدن است و با توجه به سطحی بودن از زیر پوست کاملا قابل لمس بوده و ممکن است در معرض آسیب و پارگی قرار گیرد.

علل پارگی تاندون آشیل چیست؟

عوامل مختلفی ممکن است بر پارگی این تاندون تاثیر بگذارد که در ادامه به آنها اشاره می شود:

• یکی از عوامل پارگی تاندون آشیل کشش ناگهانی و فشار بسیار به این تاندون می باشد. این اتفاق اغلب در ورزش هایی مانند فوتبال، والیبال و بسکتبال که فرد به طور ناگهانی شروع به حرکت و دویدن می کند و به طور مکرر بر روی پنجه پا بلند می شودرخ میدهد و در اثر کشش ناگهانی این تاندون دچار پارگی و آسیب می شود. این آسیب ورزشی بیشتر در ورزشکاران آماتور و غیرحرفه ای که بدون گرم کردن بدن شروع به انجام فعالیت های ورزشی می کنند، دیده می شود.
• یکی دیگر از عواملی که موجب پارگی تاندون آشیل می شود، سقوط از ارتفاع و بلندی با کف پا است. در این وضعیت همزمان با سقوط کف پا ناگهان و با شدت به بالا و عقت کشیده می شود، در نهایت منجر به پارگی تاندون آشیل می شود.
• در برخی از افراد به علت بیماری هایی که باعث دژنراسيون در این تاندون می شود که اصطلاحا تاندینوپاتی گفته می شود ممکن است استحکام این تاندون کاهش پیدا کند و دچار پارگی شود.
• همچنین وارد شدن ضربه و لگد حریف از پشت به مچ و ساق پای فرد می تواند منجر به آسیب و پارگی تاندون شود.

عوامل مختلف بسیاری هم ممکن است استحکام تاندون آشیل را کاهش دهد که شامل:

• تزریق کورتون در داخل تاندون آشیل
• بیماری نقرس
• بیماری روماتیسم
• وجود توده هایی در داخل این تاندون

علائم و نشانه های پارگی تاندون آشیل

غالبا افرادی که دنبال پارگی تاندون آشیل مراجعه می کنند از درد شدید و ناگهانی در مچ و پشت پای خود شکایت دارند. حتی به هنگام پارگی تاندون، زمانی که مشغول فعالیت و ورزش هستند، تصور می کنند حریف آنها از پشت ضربه ای به پای آنها وارد کرده اما در حقیقت اینگونه نمی باشد.

دردی که به دنبال پارگی تاندون آشیل حس می شود ممکن است در مراحل اولیه خفیف باشد به اندازه ای که ورزشکار به ورزش خود ادامه می دهد و تصور کند اتفاق خاصی رخ نداده است. اما پس از مدتی متوجه این پارگی در تاندون خود می شود.

حتی هنگام پارگی تاندون ممکن است فرد یک صدای بلند و ناگهانی بشوند پس از آن ممکن است دیگر نتواند روی پنجه پا بایستد و یا دویدن ناگهانی انجام دهد و این جز علائمی است که هنگام پارگی تاندون آشیل دیده شود.

از علائم دیگر پارگی تاندون آشیل می توان به:

• خون مردگی
• درد شدید در قسمت پشت مچ پا
• عدم توانایی بلند شدن بیمار بر روی پنجه
• عدم توانایی راه رفتن

تشخیص پارگی تاندون آشیل

نحوه تشخیص پارگی تاندون آشیل معمولا با مراجعه به یک متخصص ارتوپد و معاینات دقیق صورت می گیرد. یکی از این تست های بالینی جهت تشخیص پارگی تاندون آشیل، Squeeze test و Thomson test می باشد. پس از انجام این تست ها زمانی که پزشک شک و ظن بالینی پارگی تاندون آشیل پیدا کرد با انجام سونوگرافی و انجام ام آر آی از مچ پا، پارگی تاندون مسجل می شود.

نکته مهم این است که در بیمارانی که با درد مچ پا به دنبال ورزش و یا یک درد ناگهانی به پزشک متخصص ارتوپد مراجعه می کنند، پزشک حتما باید پارگی تاندون آشیل را مد نظر قرار دهد. زیرا در بسیاری از موارد این پارگی ها تشخیص داده نمی شود و به صورت مزمن پس از گذشت مدتی این پارگی رویت می شود که این خود از عواملی است که درمان را بسیار مشکل تر می کند.

نحوه درمان تاندون آشیل

درمان پارگی تاندون آشیل معمولا به دو روش عمده صورت می گیرد:

• جراحی و غیر جراحی

روش غیر جراحی

این روش معمولا در شرایط خاص و در افرادی که دارای سن بالاتر می باشند، در افرادی که ورزشکار نیستند، سیگار می کشند و یا دیابت دارند و شرایط پوستی آنها اجازه انجام جراحی را نمی دهد استفاده میشود.

درمان علامتی با استفاده از گچ یا اسپلینت ها و بریس یا ارتوزهای خاصی انجام می شود.

هنگام استفاده از گچ، پای بیمار باید به مدت 8 هفته بی حرکت در گچ قرار گیرد تا پارگی جوش بخورد. معمولا در چند هفته اول بیمار باید دو عصای زیر بغل راه برود و پای خود را تحت هیچ شرایطی زمین نگذارد. این امکان وجود دارد که در طول درمان چند بار گچ تعویض شود و با هربار تعویض گچ زاویه قرار گیری مچ پا تغییر پیدا کند.

پس از پایان 8 هفته درمان بیمار تا مدت حداقل 3 تا 4 ماه باید از کفی های مخصوص کف پا استفاده کند.

روش جراحی

در افراد جوان و افرادی که فعالیت بسیار زیادی دارند و یا ورزشکار هستند روش جراحی برای آنها توصیه می شود. جراحی به روش های مختلفی انجام می شود و ممکن است در جراحی از پیوند تاندون استفاده شود و یا تاندون از یک قسمت دیگر بدن به محل پارگی انتقال داده شود و یا گاهی در به صورت مستقیم دو سر تاندون آشیل را بهم وصل می شود.

* نکته مهم: تفاوتی که بین دو روش گچ گیری و جراحی وجود دارد این است که افرادی که با روش گچ گیری درمان می شوند احتمال پارگی مجدد در آنها بالاتر است البته در افرادی که جراحی می شوند نیز بازهم احتمال پارگی مجدد تاندن وجود دارد و باید مراقبت های لازم صورت گیرد اما در افرادی که گچ گیری می شوند این احتمال پارگی بیشتر است.

به همین خاطر توصیه می شود در صورتی بروز درد شدید و ناگهانی در مچ پا به ویژه به دنبال ورزش حتما یک معاینه دقیق و کامل از مچ پا به ویژه تاندون آشیل انجام شود. تاخیر در دوختن تاندون آشیل زمانی که بیشتر از 4 یا 5 روز بگذرد بسیار سخت است و عملا به عنوان پارگی مزمن آشیل در نظر گرفته می شود. حتی در برخی مقالات پارگی بیشتر از 3 روز را هم پارگی مزمن در نظر می گیرند. در این پارگی های مزمن به دلیل کوتاه شدن تاندون مشکلاتی در دوختن آنها ایجاد می شود که ممکن است نتیجه مطلوبی که از ترمیم سریع این تاندون به دست می آید در پارگی های مزمن به دست نیاید.

کلام آخر

افرادی که دچار پارگی تاندون آشیل هستند ممکن است روی ایستاندن روی پنجه پا، دویدن های ناگهانی، حرکت های ناگهانی مچ پا دچار اشکال شوند که بهتر است هر چه سریع تر درمان در آنها انجام شود. بنابراین لازم است که نکاتی را در خصوص پیشگیری از پارگی تاندون  آشیل در نظر گرفت. استفاده از کفش های مناسب به هنگام راه رفتن و ورزش، داشتن وزنی ایده آل و مناسب، گرم کردن بدن قبل از هر گونه فعالیت ورزشی و انجام نرمش های کششی پس از پایان ورزش می تواند در جلوگیری از پارگی تاندون آشیل موثر باشد.

راه های ارتباطی با دکتر هومن یحیی زاده متخصص ارتوپدی در تهران:

• آدرس مطب: تهران، خیابان شریعتی، بالاتر از پل رومی، ابتدای بلوار صبا، روبروی مترو قیطریه، کوچه خلیلی، پلاک 195 ط 3
• شماره تلفن جهت مشاوره : 09129210221
• شماره های تماس با مطب: 02122213181 و 02122201053
• آدرس اینستاگرام: drhoomanyahyazadeh
• ایمیل: info@dryahyazadeh.com

دکتر هومن یحیی زاده

متخصصص ارتوپدی-فوق تخصص جراحی زانو و آسیب های ورزشی

فارغ التحصیل رشته پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی ایران

فارغ التحصیل رشته ارتوپدی از دانشگاه علوم پزشکی ایران ، بیمارستان شفا یحیائیان

فوق تخصص جراحی زانو از دانشگاه علوم پزشکی ایران، بیمارستان شفا یحیائیان …