علت درد پشت زانو و روش های درمان آن

يكى از دلايلى كه افراد به متخصص ارتوپدى مراجعه مى كنند احساس درد در پشت كشكك زانو است. درد كشكك زانو معمولاً محدود به اطراف كشكك است و بيمار نسبت به درد در اين ناحيه شكايت دارد. گفتنى است كه درد پشت كشكك زانو معمولاً با فعاليت هايى مانند بالا و پايين رفتن از پله، دو زانو و چهار زانو نشستن و يا استفاده از سرويس بهداشتى ايرانى تشديد مى شوند. همچنين اين درد در افراد جوان با انجام برخى ورزش ها مانند واليبال و بسكتبال نيز مى تواند شدت بگيرد.

علت درد پشت كشكك زانو چيست؟

به طور كلى درد پشت كشكك زانو مى تواند به دلايل زير بروز كند:

كندرومالاسى یا نرمی پشت کشکک

در اكثر مواقع علت اصلى درد پشت كشكك زانو نرمى غضروف كشكك و يا كندرومالاسى است. لازم به ذكر است كه كندرومالاسى پاتلا به علت كمبود يك پروتئين به نام کندورو ئیتین سولفات در غضروف هاى بدن ايجاد مى شود. اين بيمارى در زنان جوان شيوع بيشترى دارد. اين بيمارى از طريق انجام معاينه توسط يك جراح زانو خوب و انجام راديوگرافی و در صورت لزوم ام ار ای  تشخيص داده مى شود. از آنجايى كه در آزمايشات راديوگرافى و MRI مشكل خاصى در بيمار ديده نمى شود و به اصطلاح نرمال گزارش میشود، پزشك به اين نتيجه مى رسد كه علت بروزدردهای پشت زانو به خاطر كندرومالاسى است.

يكى از بهترين روش هاى درمانى براى اين بيماران انجام حركات ورزشى جهت تقويت عضلات چهار سر ران و عضلات ابداكتور لگن است. همچنين اين بيماران بايد از پله نوردى و نشستن روى زانوها جداً خوددارى و از سرويس بهداشتى فرنگى استفاده كنند تا جاى ممكن فشار وارده بر زانو ها كاهش يابد. علاوه بر اين مصرف برخى داروهاى ضد التهاب و مكمل ها مى تواند در بهبود علائم اين بيمارى نقش داشته باشد. همچنين بهره گيرى از جلسات فيزيوتراپى نيز مى تواند كمك كننده باشد.

لازم به ذكر است كه در مراحل بعدى درمان و در صورتى كه علائم بيمارى با درمان هاى ساده بهبود نيايد انجام عمل جراحى آرتروسكوپى و از بين بردن برخى از پاتولوژى هاى داخل مفصل لازم است.

پارگى منيسك ها

از علل ديگر درد كشكك در افراد مى توان به پارگى منيسك ها اشاره كرد. گفتنى است كه درد ناشى از پارگى منيسك ها در دو طرف زانو بروز مى كند اما در برخى از افراد ممكن است اين درد در پشت كشكك احساس شود. به همين دليل انجام راديوگرافى و MRI براى افرادى كه دچار درد كشكك زانو هستند و شک به اسیب های منیسک در انها وجود دارد لازم و ضرورى است.

آرتروز زانو

علاوه بر موارد فوق آرتروز و ساييدگى مفاصل نيز مى تواند يكى از علل درد پشت كشكك زانو باشد. البته بايد توجه داشت كه آرتروز با بيمارى كندرومالاسى پاتلا متفاوت است. در كندرومالاسى پاتلا سطح غضروف سالم است و آسيبى نديده است. اما در آرتروز زانو تكه هاى غضروفى از پشت كشكك دچار ساييدگى و جدا شدگى مى شوند. به علاوه اين در اين ناحيه التهابات شديدى نيز بروز مى كند و سطح مفصل ناهموار مى شود.

چنانچه مى دانيد عارضه آرتروز معمولاً در سنين بالا بروز مى كند و نوع درمان آن نيز با کندرومالاسی کشکک  متفاوت است.

جا به جايى پاتلا

از علل ديگر درد پشت كشكك زانو مى توان به حركت غير طبيعى پاتلا يا همان استخوان كشكك در محل خود اشاره كرد. در رابطه با علت بروز اين عارضه بايد گفت كه در برخى افراد شكل مادرزادى متفاوت استخوان ران و كشكك در مفصل زانو مى تواند تاثير گذار باشد. همچنين شلى ليگامانى و يا ضرباتى كه سبب پارگى لیگامان داخلی نگهدارنده كشكك شده نيز مى توانند از جمله علل بروز اين عارضه باشند.

درمان افراد دچار اين بيمارى مى تواند شامل روش هاى علامتى مانند برخى حركات ورزشى خاص و يا برخى روش هاى جراحى باشد.

پارگى رباط هاى صليبى

علاوه بر اين پارگى رباط هاى صليبى نيز مى تواند يكى ديگر از دلايل درد پشت كشكك زانو باشد. افرادى كه دچار پارگى رباط صليبى مى شوند، ممكن است به طور مكرر دچار خالى كردن زانو و در نتيجه درد پشت كشكك زانو بشوند.

ضعف عضلات چهار سر ران

يكى ديگر از دلايل درد پشت كشكك زانو مى تواند ضعف عضلات چهار سر ران و يا همان عضلات كوادريسپس است. علت ضعف اين عضلات مى تواند ناشى از مشكلات كمر و ستون فقرات و يا يك سبك زندگى كم تحرك باشد. لازم به ذكر است كه عضله چهار سر ران مهمترين عضله اطراف زانو است و وظيفه باز كردن زانو را به عهده دارد. بنابراين هرگونه ضعف ناشى از بى تحركى در اين عضله مى تواند سبب درد زانو خصوصاً درد پشت كشكك زانو شود. چنانچه پيش تر نيز گفته شد عواملى مانند بيمارى هاى ستون فقرات و ديسك كمر، تنگى كانال نخاع، عدم ورزش و فعاليت و برخى بيمارى هاى عصبى-عضلانى مى توانند سبب بروز ضعف در این عضله شوند.

نتيجه گيرى

همانطور كه ملاحظه كرديد درد پشت كشكك زانو مى تواند به دلايل بسيار متفاوت و گوناگونى رخ دهد. بنابراين توصيه مى شود افرادى كه دچار درد پشت كشكك زانو هستند حتما توسط بهترين جراح و متخصص ارتوپدى معاينه شوند و در صورت نياز بررسیهایی مانند راديوگرافى و MRI انجام دهند. در صورتى كه مشكل پاتولوژى خاصى در زانو وجود نداشته باشد اين بيمارى با روش هاى درمانى علامتى مانند دارو درمانی و فیزیوتراپی  و نیز انجام برخی حرکات  ورزشی برطرف مى شود. اما در صورتى كه عارضه با درمان هاى معمولى و سبك رفع نشود، ممكن است نياز به عمل جراحى بسته يا آرتروسكوپى زانو باشد. شما می توانید برای انواع بیماری های ارتوپدی به دکتر هومن یحیی زاده مراجعه کنید.

دکتر هومن یحیی زاده

متخصصص ارتوپدی-فوق تخصص جراحی زانو و آسیب های ورزشی

فارغ التحصیل رشته پزشکی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی ایران

فارغ التحصیل رشته ارتوپدی از دانشگاه علوم پزشکی ایران ، بیمارستان شفا یحیائیان

فوق تخصص جراحی زانو از دانشگاه علوم پزشکی ایران، بیمارستان شفا یحیائیان …